Büyük ekiplerde herkes aynı sayfada yer alır. Organizasyonunuzdaki liderleri, büyük yetenekler sergileyen ve istenilen herhangi bir işi layıkıyla yerine getiren büyük bir ekibe dönüştürebilirsiniz. Büyük ekiplerin ortak özellikleri şunlardır:

Ekip Üyeleri Birbirleriyle İlgilenirler

Tüm büyük takımlar bu özelliğe sahiptir. Bu özellik aslında her şeyin temelidir. Bir takımın başarılı olabilmesi için, takım oyuncularının birbirlerine muhtaç olduklarını bilmeleri gerekir. Ekip üyelerinin birbirleriyle ilgilenmelerini sağlamanın en iyi yollarından birisi, ilişkilerini geliştirebilsinler diye onları iş dışında, etkinliklerde bir araya getirmektir. Böylece yeni ilişkiler kurulmasına fırsat vermiş olursunuz.

Ekip Üyeleri Neyin Önemli Olduğunu Bilirler

Ekibin tek bir beden gibi hareket etmesi önemlidir. Basketbol gibi bir spor dalında, oyuncular takımın elde edeceği skorun ne kadar önemli olduğunu bilirler. Bunun için zamanlarının çoğunu skor yapma becerilerini geliştirmek ve mükemmelleştirmek için harcarlar.

Diğer bir deyişle, odaklandıkları nokta bu olur. Birçok şirket ortamında ise bunun tam tersine, ekip üyeleri skor yapmanın ne anlama geldiğini bilmezler. Bu kişilerin ellerinde yapmaları gereken belirli işler vardır, ama bu işlerin toplamının kendilerine ne gibi bir skor kazandıracağının farkında değillerdir. Bu, aynen bir basketbol oyuncusunun top sürme, top aşırma ve pas verme gibi taktikler üzerinde çalışıp da bunların nasıl skora dönüşeceğinden bihaber olmasına benzer. Böyle bir oyuncu maça çıktığında takımının başarılı olmasına imkan yoktur.

Bu yüzden, bir liderin, ekibine neyin önemli olduğunu öğretmesi ve ondan sonra da bunu her bir üyenin bilmesini sağlaması gerekir.

Ekip Üyeleri Birbirleriyle İletişim Kurarlar

İletişim eksik olduğu bir takımda oyuncular birbirlerine karşı çalışırlar. Önemli işler askıya alınır ve ekip üyeleri, kendilerini aynı işi yaparken bulabilirler.

Bir ekibe dahil olan kişiler, serbestçe önerilerde veya eleştirilerde bulunabilecekleri, işbirliği ruhu içinde, hücre bilgi alışverişi yapabilecekleri ve fikirlerini eleştirilmekten korkmadan paylaşabilecekleri güvenli bir ortamda çalıştıklarını hissetmelidirler. Üyeler arasında kurulan açık iletişim, verimliliği de arttırır.

Ekip Üyeleri Birlikte Gelişirler

Şirketlerde, ekibin büyümesini ve gelişmesini tıpkı bir orkestra gibi yönetmek ekip liderinin sorumluluğudur. İyi bir lider, organizasyonundaki liderlerin, hem kişisel, hem de profesyonel anlamda gelişmelerini sağladığından iyice emin olmalıdır. Ayırca bu gelişimi hep birlikte, yani bir ekip olarak da gerçekleştirmelerini sağlamalıdır.

En az ayda bir olmak üzere öğrenme seansları düzenlenebilir, bu yolla organizasyonda herkesin bildiği şeylerin neler olduğu da öğrenilmiş olur. Ekip üyeleri de mevkileri ve sorumlulukları ne olursa olsun, ortak tecrübelerini herkesle paylaşabilirler.

Bunun yanında farklı kişileri sıkça konferanslara, seminerlere gönderebilir; döndüklerinde öğrendikleri şeyleri organizasyondaki diğer kişilere aktarmasını sağlayabilirsiniz. Böylece herkes, hem birbirine bir şeyler öğretmiş, hem de birbirinden bir şeyler öğrenmiş olur. Paylaşılan tecrübeler ve iletişim sırasında karşılıklı olarak alınıp-verilenler, ekibinizin gelişmesini ve büyümesini sağlar.

Ekibin Formda Olması Diye Bir Kavram Vardır

Formunda olan bir takımın, birbirine saygı ve sevgiyle davranan üyelerinin veya oyuncularının olması gerekir. Bunlar takımlarına katkıda bulunma arzusuyla yanıp tutuşan ve aynı arzuyu karşısındakilerden de bekleyen kişiler olmalıdırlar. Hepsinden öte, birbirlerine güvenmeyi öğrenmelidirler. Üyelerin birbirlerine olan tutkunluklarını etkileyecek şey güven duygusudur. Bu sayede birbirlerinin zayıf yönlerinden faydalanmak yerine birbirlerini tamamlamaya çalışırlar.

Güven ortamının kurulduğu bir takımda herkes birbirine kolayca ve rahatlıkla: “Bu işi senin yapman daha doğru olur, çünkü sen bu işte benden daha iyisin” diyebilir. Güven duygusu, tüm oyuncuların ve üyelerin tek bir beden gibi iş görmelerini sağlar. Böylece hepsi önemli gördükleri bir işi aynı anda yapmaya başlarlar. Herkes birbirini tam olarak bilip, diğerlerine güvenmeye başlayınca, takım forma girer ve ortaya takımın kendine özgü olan kişiliği çıkar.

Oyuncular Takımlarının Başarısını Bireysel İlgilerinin Üzerinde Tutarlar

Ekibi oluşturan bireyler hedeflerine bir kez kilitlendiklerinde ve aralarında hakiki bir güven ortamı oluştuğunda, gerçek anlamda takım çalışması sergileyecek bir duruma gelirler. Böylece birbirlerine duydukları güven, takımın iyiliğini ön plana alarak, kendi haklarını ve önceliklerini ikinci sıraya koymayı kolaylaştırır.

Dikkat ettiyseniz, takımı oluşturan bireylerin gerçek bir takım çalışması sergileyecek bir duruma geleceklerini söyledim az önce. Ancak bu, onların bunu mutlaka gerçekleştireceği anlamına gelmez. Gerçek bir takım çalışması için, aynı anda birçok şeyin gerçekleşmesi gerekir. Birincisi, ekip  elemanlarının, takımın başarısına kendi başarılarından daha fazla değer vermeleridir. Ancak böyle bir şey yapabilmeleri için birbirlerini çok sevmeleri ve liderlerinin onlara takımın yararıyla ilgili neyin önemli olduğunu önceden çok iyi öğretmiş olması gerekir. İşte o zaman takımları başardığında kendilerinin de başarılı olabileceklerini anlarlar.

İkincisi, ekibi oluşturan bireylerin, takımın yararını birinci plana koyabilmeleri için, bireysel fedakarlığın, hem ekip lideri, hem de diğerleri tarafından teşvik edilmesi ve ödüllendirilmesi gerekir. Bu gerçekleştikçe, bireyler kendilerini takımlarıyla daha fazla özdeşleştirmeye başlarlar. İşte o zaman kupayı asıl kazandıranın takım çalışması olduğunun farkına varırlar.

Her Üyenin Kendine Özgü Bir Rolü Vardır

Aslında ideal bir ekip çalışmasında bireylerin üstlenecekleri rolleri, sahip oldukları en güçlü yetenekleri belirler. Bu şekilde herkesin kendi yeteneği daha da üst seviyeye çıkarılabilir. Eğer bir liderseniz, her ekip üyesinin hangi rolü üstlenmesi gerektiğini iyi bilmelisiniz. Eğer ortada kalmış ve hiç kimsenin üstlenmediği bir rol varsa, bazı ayarlamalar yaparak, o işin yapılmasını mutlaka sağlamalısınız.

Verimli ve Başarılı Bir Takımın Her Zaman Yedek Kulübesi Bulunur

Başarılı takımlarda, oyunculardan birisi aşırı yorgunluk veya yaralanma nedeniyle oynayamıyorsa, takım arkadaşları onun yükünü üstlenerek, dinlenmesini sağlarlar. İşte bu, ekip çalışmasının varabileceği en üst seviyedir. Diğer bir deyişle bu, bir oyuncunun kendi oyununu bırakarak, ihtiyaç duyduğunda takım arkadaşının yardımına koşabilmesidir. Bu aynı zamanda bir oyuncunun, takımını ve takımının hedeflerini ön plana almak istemesinin en büyük işaretidir.

Takım Oyuncuları Takımlarının Tam Olarak Nerede Durduğunu İyi Bilirler

Sporda, takımlarının oyun sırasında her dakika nerede olduğunu bilme yeteneği büyük oyuncuları, yeterli oyunculardan ayıran en önemli özelliktir. Bu özellik, sahip olduğu diğer yetenekler kadar, oyuncunun bir kademeden diğerine geçmesini sağlar. Örneğin bir futbol koçu, buna “futbol sezgisi” der. Bu, maçın bitmesine kaç saniye kaldığını, kaç puan geride olduklarını, hangi oyuncuların yaralandığını ve oyunu en randımanlı biçimde hangi oyuncuların oynadığını bilmektir. Bu, oyuncuları gerçek oyuncu yapan ve dolayısıyla da takımları gerçek ve büyük takımlar haline getiren bir özelliktir.

Spor dışında, bu özelliğe “şirket sezgisi” ismi verilebilir. Çünkü böyle bir sezgiye sahipseniz, kuruluşunuzda neler olup-bittiğinden, hedefleri doğrultusunda ilerleyip ilerlemediğinden, diğer firmaların rekabetiyle nasıl baş ettiğinden, hangi farklı oyuncuların neler yaptığından ve ekibi ihtiyaç duyduğu noktaya eriştirebilmek için başka nelerin yapılması gerektiğinden haberiniz olur. Ancak şunu da söylemek gerekir ki, bir ekibi oluşturan üyelerin hepsi bu sezgiye sahip değillerdir.

Üyelerin tümünü bilgilendirmek, ekip liderinin vazifesidir. Lider, ekip üyelerinden, ekibin nasıl bir gelişme gösterdiğini kontrol etmelerini ve diğer kişilere sorarak hangi noktada bulunduklarını öğrenmelerini ister. Ekip üyelerinin tamamı, şirketlerinin hangi noktada olduğuna dair bilgilendirildiklerinde, ekiplerinin başarılı olabilmesi için neler yapmaları gerektiğini daha iyi anlarlar.

Ekip Üyeleri Bedeli Ödemeye Hazır Olmalıdırlar

Zaman zaman ekip üyeleri başarıya ulaşabilmek için fedakarlık yapmak, yani bedelini ödemek zorunda kalırlar. Aynı şey kazanan bir takım için de geçerlidir. Takımın her üyesi, antrenmanlar ve hazırlık çalışmaları için zamanında ve enerjisinden her an fedakarlık yapmaya hazır olmalı, üstelik böyle bir fedakarlıktan kaçmayacağının güvencesini takım arkadaşlarına vermelidir. Ayrıca arzularından vazgeçebilmeli ve kendisini takımının başarısına adamalıdır. Ve unutmayalım ki: “Adanmışlık varsa, mazeret yoktur.”

Kaynak: John C. Maxwell, Ekip Çalışması 101, “Bölüm 5” (İstanbul: Arıtan Yayınevi, 2010)